بررسی علل عدم مراجعه زائوها به مراکز تسهیلات زایمانی از دیدگاه مادران در استان کهگیلویه و بویراحمد ـ 1385

مقدمه و هدف: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به منظور ایجاد شرایط زایمان ایمن در مناطق روستایی و کاهش زایمان در منزل، مراکز تسهیلات زایمانی روستایی را تأسیس نمود، ولی آمار موجود در استان کهگیلویه و بویراحمد حکایت از پایین بودن مراجعه به مراکز تسهیلات دارد. لذا این مطالعه به منظور تعیین علل عدم مراجعه زائوها به مراکز تسهیلات زایمانی از دیدگاه مادران انجام شد. مواد و روش‌ها: این مطالعه به صورت توصیفی و بر اساس تمام شماری و تکمیل پرسشنامه خود ساخته که روایی محتوایی و ظاهری آن با مشاوره متخصصان و پایایی آن به روش دو بار آزمایی تعیین گردیده بود، انجام شد. اطلاعات مربوط به محل سکونت، سن، سواد و تعداد زایمان، مراقبت‌های دوران بارداری، شخص تصمیم گیرنده در رابطه با محل زایمان، دسترسی جغرافیایی و علت عدم مراجعه به مرکز تسهیلات زایمانی 747 زائو با سئوال از آنان در پرسشنامه طرح ثبت شد. مطالعه در سه ماهه اول سال 1384 در مناطق تحت پوشش مراکز تسهیلات زایمانی استان کهگیلویه و بویراحمد انجام شد. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزار SPSSو شاخص‌های توصیفی و آزمون مجذور کای آنالیز گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد که از 747 نفر زائوی مورد بررسی 384 نفر (51 درصد) در زایشگاه بیمارستان، 133 نفر (18 درصد) در مراکز تسهیلات زایمانی و 230 نفر (31 درصد) در منزل زایمان نموده بودند. بین تعداد زنانی که در مرکز تسهیلات زایمان کرده بودند با زنانی که در منزل زایمان نموده بودند از نظر آموزش دوره بارداری به وسیله مامای مرکز تسهیلات تفاوت آماری معنی‌داری مشاهده شد(001/0>p ). 510 نفر (68 درصد) از زائوها خود مسئول انتخاب محل زایمان بودند و مهمترین علت عدم مراجعه به مراکز تسهیلات زایمانی به وسیله 181 نفر (79 درصد) از زنان زائو که در منزل زایمان نموده بودند، عدم دسترسی جغرافیایی عنوان شد. سواد، محل سکونت و تعداد زایمان‌های قبلی با انتخاب محل زایمان ارتباط معنی‌داری داشتند(05/0>p ). نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان داد که مهمترین علت عدم مراجعه به مراکز تسهیلات زایمانی بنا به نظر زائوها عدم دسترسی جغرافیایی به مراکز تسهیلات است و نیز آموزش به وسیله ماما در مراجعه زنان به مراکز تسهیلات نقش مهمی دارد.